ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺣﺪاﻗﻞ به ﯾﮑﻰ از اﯾﻦ 8 دﻟﯿﻞ ﻧﺴﺒﺖ داد:
- لرزش مکانیکی
- نوسان
- ﻓﺸﺎر ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ
- ﺧﻮردﮔﻰ
- ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ
- اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺎدرست
- اﻓزاﯾش ﻓﺷﺎر ﻧﺎﮔﮭﺎﻧﯽ
- دﻣﺎی ﺑﯾش از ﺣد
ﮔﯿﺞ ﻫﺎی ﻓﺸﺎر، ﺑﺨﺶ ﺟﺪاﯾﯽ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ از ﮐﺎرﺑﺮد ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺸﺪار ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ اﺑﺰارﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻣﺪاوم ﻓﺸﺎر ﺑﻪﮐﺎرﺑﺮان اﻣﮑﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ روﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﻧﻈﺎرت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﮔﯿﺞ ﻫﺎ داراى ﺳﺎﺧﺘﺎرى ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ ﺑﻮده و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﺷﺮاﯾﻂ دﺷﻮار را دارا ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، اﮔﺮ ﺧﺎرج ﺷﺮاﯾﻂ و ﮐﺎرﺑﺮد ﻃﺮاﺣﻰ ﺷﺪه از آن ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد، ممکن است آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ دﭼﺎر ﺧﺮاﺑﻰ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﺴﯿﺎرى از ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎى ﺑﺰگ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر ﺑﺎ اﯾﻦ ﺳﻮال از ﺳﻤﺖ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺧﻮد ﻣﻮاﺟﻪ میﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﺗﺠﻬﯿﺰ آﻧﻬﺎ آﺳﯿﺐ دﯾﺪه و ﯾﺎ ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﮐﺎر نمی کند، اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت و ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺧﻮد ﻫﻤﻪ ﻋﻮاﻣﻞ از کار افتادن و خرابی گیج فشار را یافته اند.
پیشنهاد مطالعه: بررسی ایمنی گیج های فشار بوردون تیوب
ﻃﺮز ﮐﺎر ﯾﮏ ﮔﯾﺞ ﻓﺷﺎر
ﻗﺒﻞ از اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﺧﺮاﺑﯽ و ﻧﺤﻮه ﻋﯿﺐ ﯾﺎﺑﯽ ﻣﺸـﮑﻞ ﺑﭙﺮدازﯾﻢ، ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ اﺑﺘﺪا ﻋﻤﻠﮑﺮد داﺧﻠﯽ ﯾﮏ ﮔﯿﺞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﻢ ﮐﻪ راﯾﺞ ﺗﺮﯾﻦ آنﮔﯿﺞ ﻫﺎى Tube Bourdon اﺳﺖ.
ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻮردون Tube Bourdon ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻠﺰى ﺗﻮﺧﺎﻟﻰ C ﺷﮑﻞ اﺳـﺖ ﮐﻪ داﺧﻞ ﯾﮏ ﻗﺎب ﻗﺮار دارد. ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺳـﯿﺎل وارد ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ آن را ﺗﺤﺖ ﻓﺸـــﺎر ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ، ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﺣﺮك در ﻣﻰ آﯾﺪ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻟﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل ﺑﺮﺳـــﺪ).
اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ، از ﻃﺮﯾﻖ اﺗﺼﺎﻻت ﻣﻮﺟﻮد ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻄﻌﻪ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻮردون ﻣﺘﺼـﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﻘﺪار فشار اﻧﺪازه ﮔﯿﺮى ﺷﺪه ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺪرج ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﻰ ﺷﻮد، ﺑﯿﺎن می گردد.
علل ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر
زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﯾﮏ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر ﺑﺪرﺳﺘﯽ ﮐﺎر ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ، ﻋﻠﺖ آن را ﻣﯽ ﺗﻮان دﺳﺖ ﮐﻢ در ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ 8 دﻟﯿﻞ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد:
1. ﻟﺮزش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺴﯿﺎرى ﻧﺸـﺎن داده اﻧﺪ ﮐﻪ دﻟﯿﻞ اﺻـﻠﯽ ﺧﺮاﺑﯽ ﮔﯿﺞ ﻫﺎى ﻓﺸﺎر در ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪي، ﻟﺮزش اﺳﺖ. ﻟﺮزش ﺑﻪ 2 ﺷﮑﻞ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان دﻗﺖ دﺳـﺘﮕﺎه ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﯽ ﮔﺬارد.
- اول اﯾﻨﮑﻪ، ﺧﻮاﻧﺪن ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺪرج در زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ دﺳﺘﮕﺎه داراي ﻟﺮزش اﺳـﺖ، ﮐﺎر دﺷـﻮاري ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻄﺎ در ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﻰ ﮔﺮدد.
- دوم اﯾﻨﮑﻪ، آﺳﯿﺐ ﺗﺪرﯾﺠﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻟﺮزش ﺑﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻋﻘﺮﺑﻪ، در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻘﺮﺑﻪ را از ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺧﺎرج ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﺧﻄﺎ در ﻣﯿﺰان ﻓﺸﺎر اﻧﺪازه ﮔﯿﺮى ﺷﺪه ﺷﻮد.
ﻋﻼﺋﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻟﺮزش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ
- وﺟﻮد ﺧﺮده ﻫﺎي ﻓﻠﺰى ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ، درون ﭘﻨﺠﺮه ﮔﯿﺞ، در ﻧﺗﯾﺟﮫ ﻣﺳﺗﮭﻠﮏ ﺷدن ﭘﯿﻨﯿﻮن و ﭼﺮخ دﻧﺪه ﻫﺎ
- ﺟدا ﺷدن ﻋﻘرﺑﮫ در ﺻورﺗﯽ ﮐﮫ ﻟرزش ھﺎ ﺷدﯾد ﺑﺎﺷد.
ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﯽ از ﻟﺮزش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ
- ﻓرﺳﻮدﮔﯽ و اﺳﺘﻬﻼك ﻗﻄﻌﺎ تداﺧﻠﯽ
- از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ دﻗﺖ/ﮐﺎراﯾﯽ
- ﺧﺮاﺑﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺸﺎر
راه ﺣﻠﻬﺎﯾﯽ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻟﺮزش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ درﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر
در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ، ﭘﺮﮐﺮدن ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﺎﯾﻌﻰ ﺷﻔﺎف و ﻣﺤﺎﻓﻆ، راﺣﺖ ﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﺗﺮﯾﻦ روش ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر در ﺑﺮاﺑﺮ ﻟﺮزش اﺳﺖ. ﻗﺎب ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎ روﻏﻦ ﺳﯿﻠﯿﮑﻮن ﯾﺎ ﮔﻠﯿﺴﯿﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺿﺮﺑﻪ ﮔﯿﺮ ﺑﺮاي ﮐﻨﺪ ﮐﺮدن ﺣﺮﮐات ﻧﺎﺷﻰ از ﻟﺮزش ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﻰ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ روﻏﻨﻬﺎ ﭘﯿﻨﯿﻮن و ﭼﺮخ دﻧﺪه ﻫﺎ را ﻧﯿﺰ رواﻧﮑﺎرى ﮐﺮده و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺳﺎﯾﺶ ﻣﯿﺎن آن ﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و ﺑاﻋﺚ جلوگیری از ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ.
دور ﮐﺮدن ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر از ﻣﻨﺒﻊ ﻟﺮزش، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﺳﯿﻞ ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﮐﺎﭘﯿﻼري، (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﮑﺲ ﺑﺎﻻ) دﯾﺎﻓﺮاﮔﻢ ﺳﯿﻞﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻈﺮى ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻗﺮارﮔﯿﺮى در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ را دارﻧﺪ و اﺗﺼﺎل ﮐﺎﭘﯿﻼرى ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ را می دهد ﮐﻪ ﮔﯿﺞ در ﻣﺤﻠﻰ دورﺗﺮ از ﺗﺠﻬﯿﺰ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد.
پیشنهاد مطالعه: تفاوت بین اندازه گیری فشارگیج و اندازه گیری فشار مطلق
2. نوسان
ﻟﺮزش ﯾﺎ ارﺗﻌﺎش ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣرﮐﺎت ﻣﻧظم و ﺗﮑرار ﺷوﻧده ﻗﻄﻌﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ و از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ، ﻧﻮﺳﺎن ﺑﻪ دﻟﯾل ﺗﻐﯾﯾرات ﭘﯾﺎﭘﯽ (ﮐﺎﻫش و اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺎى ﺗﮑﺮار ﺷﻮﻧﺪه) در ﻣﯿﺰان ﻓﺸﺎر ﺳﯿﺎل ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻮﺳﺎن
- ﻟﺮزش ﻋﻘﺮﺑﻪ
- ﺷﻞ ﺑﻮدن ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻘﺮﺑﻪ در ﻣﻮارد ﺷﺪﯾﺪ
ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻮﺳﺎن
- دﺷﻮاري در ﺧﻮاﻧﺪن دﻗﯿﻖ
- ﺳﺎﯾﯿﺪﮔﻰ و ﻓﺮﺳﻮدﮔﯽ ﻗﻄﻌﺎت داﺧﻠﯽ
- از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ دﻗﺖ/ ﮐﺎراﯾﯽ
- ﺧﺮاﺑﻰ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺸﺎر
در این مقاله آپاکو تلاش شد ضمن برشمردن، مهم ترین علل ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر ، 2 مورد مهم و شایع تر را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
3. فشار بیش از حد
این وضعیت بسیار مشابه شوک فشار می باشد. اما زمانی رخ خواهد داد که گیج فشار در شرایط نزدیک به بیشینه فشار کاری (Max Working Pressure) کار کند. این حالت معمولا در تصفیه خانه های آب و فاضلاب و همچنین خطوط انتقال گاز مشاهده می شود.
این مشکل می تواند باعث تغییر شکل و ترک خوردن لوله بوردن شود که در این نوع گیج های مشکل بسیار بزرگی است. در صورت ایجاد ترک در لوله بوردن سیال درون شبکه به بیرون نشت می کند و اگر این سیال دارای حالت خورندگی و یا سمی باشد، باعث می شود که به تجهیزات جانبی یا اشخاص حاضر در محیط صدمه وارد شود و یا باعث خرابی محصول تولیدی گردد.
به عنوان نمونه در یک خط تولید دارو، در صورت خرابی گیج فشار که روی خط محلول های اسیدی یا قلیایی قرار دارد، محصول کارخانه خراب خواهد شد.
همچنین هزینه های زیادی را جهت توقف و پاکسازی خط و همچنین معدوم نمودن محصول معیوب به تولید کننده تحمیل می کند.
علائم قابل مشاهده
- گیر کردن عقربه به پین توقف
- جدا شدن پین توقف
خطرات احتمالی
- افزایش سایش قطعات و بخش های متحرک
- از بین رفتن دقت و کارایی
- شکستن لوله بوردن
راهکارها
از آنجا که اثرات فشار بیش از حد مشابه شوک فشار می باشد لذا می توان این نکته را به صورت یک اصل اشاره نمود که ” همواره باید از گیج فشار با رنج بالاتر از بیشینه فشار کاری سیستم استفاده نمود”.
4. خوردگی
بسیاری از صنایع در پروسه کاری خود با مواد خورنده ای سر و کارند از جمله: کلریک اسید در صنایع پالایشگاهی، شیر آهک و کلرین ها در تصفیه آب و فاضلاب، گاز های حاوی کلر (Chlorinated Gas) در صنایع تولید فیبر نوری و مواردی از این دست.
این نوع سیال ها باعث خوردگی گیج فشار شده و به ساختار آن وارد می شوند.
علائم قابل مشاهده
- تغییر رنگ بدنه و لنز گیج
- خرابی عقربه
- از بین رفتن اتصالات
- از بین رفتن صفحه گیج
خطرات ناشی از خوردگی
- از بین رفتن دقت و یا کارایی گیج
- خرابی سیستم فشار
راهکارها:
یکی از بهترین راهکارها برای مراقبت از گیج های فشار مورد استفاده در شرایط خورنده، استفاده از یک Diaphragm Seal می باشد که از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته شده باشد. به طور معمول برای ساخت بخش های در تماس با سیال (Wetted Part) و برخی موارد تمام بخش های Diaphragm Seal ها از آلیاژهای استیل 316L و 316Ti استفاده می گردد.
اما در شرایط و کاربرد های خاص امکان ساخت آن ها با موادی همچون Hastelloy ، Monel ، Inconel و تیتانیوم نیز وجود دارد. ن
کته مهم در انتخاب یک Diaphragm Seal مناسب توجه به جنس wetted part می باشد.
Diaphragm Seal ها را میتوان به طور کامل از فلز ساخت و یا برای محافظت بیشتر توسط توسط تفلون یا طلا روکش نمود.
5. گرفتگی
گرفتگی مساله ای است که بیشتر در صنایعی مانند کاغذ، تصفیه خانه های فاضلاب، صنایع داروسازی و دیگر صنایعی که سیال اصلی آنها به حالت دوغابه، خمیری، با ویسکوزیته بالا می باشد و یا دارای میزان بالایی از ذرات جامد می باشد، به وجود می آید که این موضوع باعث می شود که سیستم به درستی کار نکند.
علائم قابل مشاهده
مهم ترین نشانه بروز گرفتگی در گیج ها این است که در زمانی که سیستم در حال کار می باشد، عقربه گیج صفر یا نزدیک به صفر را نشان می دهد.
خطرات ناشی از گرفتگی
- از بین رفتن دقت و کارایی
- امکان بالا رفتن بیش از حد فشار سیستم
راهکارها
همانطور که در مورد مقابله با خوردگی گفته شد، استفاده از Diaphragm Seal جهت جدا کردن گیج از سیال، می تواند بسیار مفید باشد.
به عنوان بهترین روش می توان، گیج را به طور دائمی توسط تولید کننده به یک Diaphragm Seal مخروطی شکل جوش داد، که به اصلاح این نوع گیج ها را All-Welded System یا به اختصار AWS می نامند.
در ساختار گیج های AWS می توان از یک Orifice کوچک نیز استفاده کرد و این قابلیت را دارند که بنا به درخواست یک مسیر Flush نیز در آن ها قرار داد تا در زمان بروز گرفتگی یا تعمیرات دوره ای سیال سیستم توسط اپراتور تخلیه گردد.
به عنوان روشی دیگر می توان از Inline Diaphragm Seal استفاده نمود که به واسطه دارا بودن دیواره قابل انعطاف امکان بر قراری جریان به طور کامل و یکنواخت را دارند. به دلیل از بین بردن فضا های مرده درون سیستم خطر تجمع و ازدیاد سیال را از بین می برند.
6. استفاده نادرست
از دیگر موارد ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر استفاده نادرست از آنها می باشد. گیج ها به ویژه گیج های فرایندی بزرگ به ظاهر بسیار مستحکم هستند اما این تجهیزات قابلیت این را ندارد که از آن ها به عنوان دستگیره یا محلی برای قرار دادن پا، استفاده شود.
در بسیاری از بازدیدهای صنعتی شواهد استفاده نادرست از گیج ها دیده می شود، به عنوان نمونه در برخی موارد اوپراتورها دست خورد را جهت تردد اطراف تجهیز مورد نظر به گیج می گیرند یا از آن به عنوان محلی برای قرار دادن پا جهت رفتن به نقاط بالا تر استفاده می کنند. این مورد نه تنها برای خود افراد خطر آفرین است بلکه احتمال آسیب دیدن و خرابی گیج را افزایش می دهد.
علائم قابل مشاهده
- ترک و شکستگی در بدنه
- شکستگی شیشه گیج
- خالی شدن مایع پر کننده
- کج شدن یا خم شدن گیج یا اتصال آن
خطرات ناشی از استفاده نادرست
- از بین رفتن عملکرد
راهکارها
آموزش، بهترین روش پیشگیری از بروز مشکلاتی از این دست می باشد. افراد باید به خطرات ناشی از استفاده نادرست آگاه باشند.
آنها همواره باید آگاه باشند که چگونه یک گیج را به درستی به سیستم متصل کنند. به عنوان نمونه، در زمان اتصال گیج به سیستم، برخی افراد گیج را با دست گرفته و می چرخانند، این موضوع احتمال اعمال گشتاور به بدنه گیج را به همراه دارد.
در حالی که در مورد گیج هایی که دارای رزوه G و یا NPT آچار خور بوده، باید آن ها با آچار به سیستم متصل و محکم نمود.
این موارد، 8 مورد از مهم ترین موارد ﺧﺮاﺑﻰ ﮔﯿﺞ ﻓﺸﺎر بودند که در این مقاله تلاش شد مورد بررسی قرار گیرند.